Kulturno-istorijski spomenici Sremskih Karlovaca
Saborna crkva Svetog oca Nikolaja (1762) - prva raskošna barokna crkva sagraÄ‘ena na ovim prostorima, koja dominira ambijentom svojom monumentalošÄ‡u i vitkim tornjevima. Svojim arhitektonskim rešenjima, sa dva velika i jednim malim zvonikom i izduženim brodom predstavlja biser srpkog graditeljstva XVIII veka i pravi kamen meÄ‘aš u razvoju neimarstva. TakoÄ‘e u samom hramu su smešteni biseri srpske umetnosti XVIII i XIX veka, dela Teodora KraÄuna, Jakova Orfelina i Paje Jovanovića, slikara koji su, svaki u svom periodu, predstavljali vrh srpskog slikarstva. To se naroÄito odnosi na barokni ikonostas, rad Atanasija Markovića, koji predstavlja jedan od najlepših baroknih duboreza u ovom delu Evrope. Zajedno sa ikonama Teodora KraÄuna i Jakova Orfelina ovaj ikonostas ima veliki meÄ‘unarodni znaÄaj. Pored ovoga, u hramu se Äuva i Äudotvorna ikona Bogorodice sa malim Hristom, rad nepoznatog ruskog majstora iz XIV veka, kao i kivot sa delom svetih moštiju Svetog Arsenija Sremca, uÄenika i naslednika Svetog Save na arhiepiskopskom tronu. Donja crkva Sv. Petra i Pavla (1719) - predstavlja prvu obnovljenu crkvu od kraja srednjeg veka koja je podignuta u mestu, sa ikonostasom Dimitrija Bratoglića. Ovo je ujedno i jedan od poslednjih hramova koji su izgraÄ‘eni u tradicionalnom srpsko-vizantijskom stilu na prostoru severno od Save i Dunava. U crkvi Sv. Petra i Pavla je 1782. godine hirotonisan za Cetinjskog vladiku Petar I Petrović Njegoš. Ovaj hram ima širi regionalni znaÄaj. Gornja crkva Vavedenja Presvete Bogorodice (1746) – pominje se u istorijskim izvorima iz XVI veka, kao manastir i metoh manastira Hilandara. Današnji izgled dobija polovinom XVIII veka, kada je na inicijativu patrijarha Arsenija Jovanovića – Šakabente srušen stari i podignut novi hram. Ikonostas u crkvi delo je Dimitrija BaÄevića iz 1746. godine. U kripti crkve sahranjeni su srpski patrijarsi Lukijan Bogdanović i Georgije Branković. Ovaj hram ima regionalni znaÄaj.
RimokatoliÄka crkva Svetog Trojstva (1765) - sagraÄ‘ena na temeljima srednjovekovnog benediktanskog samostana. Crkva je izgraÄ‘ena kao mali župski hram u tradicionalnom baroknom stilu. Drvena ulazna vrata jedinstven su primer barokne duborezaÄke tehnike na ovim prostorima. U sklopu crkve nalazi se i Župni ured, podignut poÄetkom XIX veka. Sam hram ima regionalni znaÄaj.
Kapela Gospe od mira (1817) - rotonda, sagraÄ‘ena po ugledu na turski vojni šator, sa Äetiri ulaza, predstavlja simbol jednog od najvažnijih svetkih istorijskih dogaÄ‘aja, koji se odigrao upravo u Sremskim Karlovcima. Nakon završetka Velikog beÄkog rata (1683-1699), izmeÄ‘u tadašnjih velikih sila uÄesnica u ratu (Austrije, Venecije, Poljske i Rusije) sa jedne strane i Turske sa druge, uz posredovanje Engleske i Holandije, nakon dugih i teških pregovora, 26. januara 1699. godine sklopljen je KarlovaÄki mir. Tokom pregovora korišten je okrugli sto, prvi put u istoriji svetske diplomatije. Zbog svog znaÄaja u istoriji diplomatije, ovaj hram ima meÄ‘unarodni ugled.
Patrijaršijski dvor (1894) - sedište Mitropolije Beogradsko-KarlovaÄke i Patrijaršije Srpske do 1920. godine. Ovo zdanje predstavlja jednu od najraskošnijih palata u ovom delu Evrope, biser srpske arhitekture s kraja XIX veka. Arhitektonski posmatrano, dvor predstavlja kombinaciju dva stila – baroka i neorenesanse. U sklopu dvora nalazi se kapela Sv. Dimitrija, sa ikonostasom iz 1897. godine - radom Uroša Predića. SveÄana sala je služila kao mesto okupljanja sabora iz 1920. godine na kojem je proglašeno ujedinjenje Srpske pravoslavne crkve. U samoj sali se nalaze raskošna ogledala, ali je većina enterijera opljaÄakana u toku Drugog svetskog rata. U okviru dvora nalazi se nekoliko prostorija, koje su pretvorene u muzej SPC. Sam dvor se može ubrojati u spomenike kulture od nacionalnog znaÄaja. Danas predstavlja sedište Eparhije sremske i letnju rezidenciju srpskog patrijarha.
Palata barona RajaÄića - "Ilion" (1848) - privatna rezidencija ugledne karlovaÄke plemićke porodice RajaÄić, u kojoj je danas smeštena ZaviÄajna zbirka Sremskih Karlovaca, Muzeja grada Novog Sada. Ovaj dvorac ima karakteristike tadašnjih zdanja ugraskog plemstva i bogatog graÄ‘anstva, sa raskošnim vrtom i Äesmom. Ima regionalni znaÄaj. Palata Crkveno-narodnih sabora (1900) - zdanje koje raspolaže sa najlepšom sveÄanom salom u regionu, danas sedište najstarije srpske Bogoslovije. U ovoj zgradi smešteno je i sedište odeljenja arhiva SANU, pre svega raspolaže graÄ‘om Mitropolije Beogradsko-KarlovaÄke i Patrijaršije Srpske. Ovo zdanje ima širi regionalni znaÄaj.
Palata Stefaneum (1903) – Ä‘aÄki internat podignut na inicijativu patrijarha Georgija Brankovića, po projektu arhitekte Vladimira Nikolića, u neoklasicistiÄkom stilu. U ovoj zgradi se danas nalazi institut srpskog naroda Äije je sedište u Ženevi i Beogradu. U zgradi je smešteno nekoliko vrednih legata znaÄajnih srpskih umetnika, uglavnom iz dijaspore. Škole
KarlovaÄka gimnazija (1891), monumentalno zdanje koje dominira centrom mesta, sagraÄ‘eno u kombinaciji stilova Raške škole XII veka i stila secesije. Ovo zdanje raspolaže sa raskošnom sveÄanom salom i spomen bibliotekom, koja predstavlja prvu modernu biblioteku kod nas, sa oko 18.000 vrednih, retkih i unikatnih dela od kraja srednjeg do poÄetka XX veka. Ovo je ujedno i najstarija srpska gimnazija. Škola predstavlja biser arhitekture kraja 19. veka i ima nacionalni znaÄaj.
Kuća Dimitrija Anastasijevića Sabova (1790) - barokono zdanje, koje se smatra jednom od najlepših kuća u Vojvodini, sa raskošnim okovima na prozorima od kovanog gvožđa.
Kuća Jakova Orfelina spada u red građanskih kuća sa kraja XVIII veka, sa bogato dekorisanom fasadom.
Kuće porodice Atanacković (XVIII vek), Ćirić, itd.
ÄŒesma "ÄŒetiri lava" (1799) – barokna fontana na glavnom gradskom trgu, nastala je kao kruna završetka prvog gradskog vodovoda. Zbog svog prepoznatljivog izgleda predstavlja simbol mesta. Postoji verovanje u Karlovcima da onaj ko pije vode sa ove Äesme ostaje zauvek vezan za Sremske Karlovce.
Varadinska Äesma – nalazi se na ulazu u Sremske Karlovce (iz pravca Petrovaradina). Ova Äesma se pominje još u tursko doba. Nekada je imala u zidu ikonu Svetog Ilije i arhiÄ‘akona Stevana. ÄŒesma Svetog Andrije – nalazi se u Donjem kraju (u ulici Mitropolita Stratimirovića), kod kuće porodice Popović-Smotra. Podignuta je naporima gradskih vlasti. Ovo je jedina karlovaÄka Äesma koja je uvek imala vodu ispravnu za piće. ÄŒesma Patrijarhovac - nalazi se u dvorištu palate Ilion. Podignuta je 1884. godine i posvećena Bogojavljenju.
|
Just what I was looking for.
Sve lepo usminkano, a deca gladna. Ag...
8...
meni treba notni zapis ove pjesme &n...
ok je jos viceva treba